Unpacking the 3Package Deal: Dries Depoorter x Frank Kolkman

Dit jaar nemen we de vijftien diverse talenten van de 3Package Deal 2016 onder de loep in het jaar waarin ze hun kunstpraktijk verder ontwikkelen en zich binnen een scala wijd uiteenlopende disciplines - van mode tot film, en van urban dans tot olfactory art - voorbereiden op hun eindpresentatie. Op de trappen van EYE Filmmuseum spreken we met Dries Depoorter (mediakunstenaar) en Frank Kolkman (ontwerper).

Depoorter en Kolkman kennen elkaar van ‘het kleine wereldje van mediakunst’, waarin ze zich beiden richten op de implicaties van technologische ontwikkelingen op de samenleving.  Ze werken wel radicaal anders: Depoorter maakt ‘haast elke week’ hyper-actuele installaties en webcamprojecten over social media, surveillance en identiteit; Kolkman onderzoekt sociopolitieke en ethische vraagstukken door middel van experimenteel design, lange-termijn projecten waar ‘alles aan het eind samenkomt’. Depoorter is rapid fire, Kolkman full focus.

Beide makers maken complexe vraagstukken tastbaar, al zijn de projecten van Depoorter op het eerste gezicht toegankelijker (“ik probeer het altijd verstaanbaar te houden, zodat mijn moeder en vrienden het ook snappen”), terwijl Kolkman - die vaak samenwerkt met universiteiten en onderzoekscentra - via theoretische onderbouwing ook rekening houdt met een specialistisch publiek. Hij richtte zich het afgelopen jaar op de invloed van hedendaagse medische technologieën op ons sterfproces. Depoorter werkt aan een dating app die matches maakt op basis van je zoekgeschiedenis. De liefde en de dood in het digitale tijdperk.

Wat willen deze twee jonge talenten buiten hun gedeelde interesses van elkáár weten?

DdP: Mag ik ook meerdere vragen stellen? Frank, heb jij vaste uren waarop je werkt?

FK: Ik probeer de zakelijke rompslomp binnen kantooruren te doen en de inspiratie de ruimte te geven, ook ‘s avonds. De 3Package Deal biedt de kans om dingen te onderzoeken die niet direct een commercieel succes hoeven te worden.

DdP: Bij mij gaat het 24/7 door. Dat is een beetje een probleem. Mijn vriendin begrijpt het wel [Depoorter zette een aantal jaar terug een donatieknop op zijn website met de melding: “after too many hours, this is just for a gift for my girlfriend”, red.]. Als ik een idee heb wil ik het meteen uitvoeren.

FK: Waar komen die ideeën dan vandaan?

DdP: Uit alles. Ook heel eenvoudige dingen. Ik schrijf alles op en loop er dagelijks doorheen, anders vergeet je het weer. Ik ben soms bang dat iemand anders in de wereld hetzelfde idee op precies hetzelfde moment heeft. Dat het een soort race tegen de klok is. Ik wil het goed uitwerken.

FK: Mijn ideeën slaan niet alleen op de toekomst. Ik kijk via toekomstige technologieën terug naar de denkbeelden van nu. Grote commerciële bedrijven verkopen de toekomst al. Ik draai dat liever om: zijn die toekomsten wel wènselijk? Ze beloven continu beter maar vermelden alles zonder context. Voor kunstenaars ligt er een mooie taak die denkbeelden aan de tand te voelen.

DdP: Eens. Bij mij gaat het veel over het nu. Die dating app waar ik mee bezig ben is een goed voorbeeld.
Waar ben jij mee bezig geweest?

FK: Ik kreeg van mijn coalitie de opdracht om iets te doen met het thema ‘End of Life’. We maken een installatie, een kunstmatige out of body experience met live video, film, objecten, tast en 3D geluid. In augustus is de premiere in Amsterdam. Ons levenseinde is verschoven van een domestische activiteit naar het verzorgingstehuis, maar medische professionals hebben de tools niet om het comfortabel te managen. We hebben het sterfproces geïndustrialiseerd en genegeerd. Alle mensen hebben existentiële doodsangst, maar graduele toenadering is ingewikkeld - je kunt niet een béétje sterven. Uit parapsychologisch onderzoek blijkt dat mensen na een bijna doodervaring minder bang zijn voor de dood. Stel je voor dat je zo’n ervaring digitaal kan reproduceren, met VR bijvoorbeeld, en dat het voor terminale patiënten net zo makkelijk zou zijn als een CT-scan?

DdP: Ik ben daar niet mee bezig. Bij mij is het meer Internet, surveillance, privacy. Ik werk nu wel aan een groter project, met vlaggen die in tegengestelde richting bewegen. Voor dat werk heb ik jouw mindset nodig. Dat ik het niet in één dag af wil maken.

FK: Mijn werk is in zekere mate speculatief. Ik kan niet garanderen dat het werkt.

DdP: Is een project gefaald als het niet werkt?

FK: Het gaat mij er meer om een fysieke uitingsvorm te kiezen zodat de discussie kan worden geopend, en zodat ik meer inzicht heb in hoe geloofwaardig iets is. Het hoeft niet te functioneren.

DdP: Het is interessant als je bij elke nieuwe invalshoek een meting kan hebben en dan steeds opnieuw verder kan kijken.

FK: Als je aan een ingenieur vraagt wanneer iets af is, dan is dat als alle licenties binnen zijn. Maar in ons geval wil je op een gegeven moment het publiek erbij betrekken, misschien zelfs al voordat het helemaal af is.

Over de 3Package Deal

De 3Package Deal, een initiatief van het AFK en Bureau Broedplaatsen (BBp), stimuleert en faciliteert door middel van betaalbare woon- en werkruimte, een budget van € 22.500 en professionele begeleiding van een aantal gerenommeerde Amsterdamse coalities ieder jaar de ontwikkeling van een geselecteerde groep creatieve talenten.

Dries Depoorter is onderdeel van de coalitie Film die wordt gevormd door EYE, de Filmacademie Amsterdam, het Binger Filmlab en IDFA. Hij is zojuist geselecteerd voor IDFA DocLab’s Very Very Short. Zijn solo-expositie You Only Live Online is tot 30 juli te zien in Tetem (NL).

Frank Kolkman is onderdeel van de coalitie Social Design, samen met het AMC, Museum Vrolik, Waag Society, Makerversity en De Punt. Hij is een van de finalisten voor de Young Designer Award Dutch Design Awards.

Tekst & Beeld: Lauren Mae Murphy